Rare verhalen: kinderen horen ze niet langer alleen op de speelplaats, maar ook op het internet. De kans is groot dat ze online dingen zien of lezen die bedoeld zijn om hen te misleiden. Ook wel bekend als ‘nepnieuws’ of ‘desinformatie’. Hoe bescherm je als ouder je kind? Deze tips helpen je op weg!
Stel elke dag dezelfde vraag.
Waarschijnlijk vraag je elke dag wel aan je kind hoe het was op school. Maar vraag je ook soms hoe het op het internet was? De online wereld is zo’n groot deel van de leefwereld van kinderen, dat ze daar heel wat over te vertellen hebben. Door elke dag die ene simpele vraag te stellen, kom je sneller te weten of je kind iets geks is tegengekomen op het internet.
Durf door te vragen.
Doet je kind een uitspraak waarbij je je wenkbrauwen fronst? Vraag dan eens waar die dat idee vandaan heeft gehaald. Niet elke bron van informatie is immers even betrouwbaar, maar dat beseffen kinderen en jongeren niet altijd.
Velen kijken bijvoorbeeld op naar wat influencers allemaal te zeggen hebben, terwijl die niet per se meer weten dan anderen. Geef dat ook zeker mee aan je kind: het is niet omdat iemand een uitgesproken mening heeft of heel overtuigend overkomt, dat die persoon ook een expert is in het onderwerp.
Verken samen goede nieuwskanalen.
Er zijn vandaag heel wat leuke, betrouwbare nieuwskanalen te vinden op maat van kinderen en jongeren:
-
Voor kinderen is Karrewiet op Ketnet het bekendste voorbeeld. Je vindt dit jeugdjournaal ook op TikTok terug (@karrewiet).
-
Ook jongeren kunnen op veel plaatsen terecht. Neem samen eens een kijkje op de Instagramfeed van @nws.nws.nws of de TikTok van HLN (@hln_be). Moedig je tiener zeker ook eens aan om naar het nieuws op de radio te luisteren of mee naar het journaal te kijken. Of zoek samen enkele kranten of nieuwsmedia die je kind kan volgen op sociale media.
Komen ze online een vreemd verhaal tegen, dan kunnen ze vanaf nu meteen checken wat de betrouwbare kanalen die ze al volgen daarover te zeggen hebben.
Toon dat twijfelen mag.
Niemand kan alles weten. Ook jij niet (al denkt je kind soms van wel). Overlaadt jouw kind je met tientallen vragen waar je zelf het antwoord niet op weet? Geef dat dan eerlijk toe, voor je iets zegt dat eigenlijk niet klopt. Zeg dat je even de tijd moet nemen om er wat over op te zoeken – of doe dat gewoon samen! Leuk toch, zo’n speurtocht naar de waarheid?
Geef je kind deze tips
Als ouder kan je niet altijd meekijken over de schouder van je kind om te zeggen wat wel en niet klopt. Dat hoeft ook niet, want het is belangrijk dat je kind zelf leert om bewust en kritisch om te gaan met wat er op het internet staat. Deze tips zijn een goed begin:
-
Googel die handel! Zeggen meerdere websites hetzelfde en zitten daar ook betrouwbare nieuwsmedia tussen? Grote kans dat het verhaal klopt.
-
Let op je emoties. Nepnieuws bespeelt graag je gevoelens. Word je boos of verdrietig van een verhaal? Even dubbelchecken dan!
-
Vertrouw niet op ‘vinkjes’. Een vinkje bij de naam van een profiel op sociale media betekent alleen dat dit account effectief van die persoon of organisatie is. Het wil daarom nog niet zeggen dat de informatie op dat profiel ook allemaal waar is.
-
Deel nooit iets waar je zelf over twijfelt. Zo kan nepnieuws zich verder verspreiden.
Een gespreksstarter nodig? Bekijk dit filmpje samen met je kind en ga daarna over naar de tips!